Mijn moeder had nooit gedacht dat ik het geld bij elkaar zou krijgen toen ik aankondigde dat ik een jaar naar Australië wilde. Maar ik was vastberaden. Met iets van drieduizend gulden op zak vertrok ik op mijn twintigste.

In de tijd dat ik Down Under was, hadden mobiele telefoons nog drukknopjes en was overseas bellen bloedduur. Mailen deed je in een internetcafé, waar je een dollar in een gleuf deed en de pc een kwartier bliepte voordat ‘ie je mail opende. Ik sprak het thuisfront dus zo’n eens per twee weken, aan een openbare telefoon op straat. Acht maanden zag ik mijn ouders en vriendinnen niet. Ik zag ook niet dat mijn moeder, hoe langer mijn reis duurde, hoe meer gewicht verloor. Ze had het moeilijk. Maar ze liet me. Ze gunde me die vrijheid en schonk me haar vertrouwen. Een mooier cadeau kun je je kinderen niet geven.

Als ik denk aan die tijd, dan voel ik vooral die overweldigende zoete vrijheid. Vrij om te gaan en staan waar en met wie ik maar wilde. Met alleen mezelf, en op mijn rug twintig kilo kleren en een landkaart van negen vierkante meter. Het was een tijd van kortstondige verliefdheidjes, het laten zakken van twee-literpakken supermarktwijn van twee dollar, impulsief een busje huren met zes wildvreemden die ik op een driedaagse treinreis had ontmoet, 1.500 kilometer liften langs de fenomenaal mooie westkust, peren plukken op een ladder in veertig graden, met de nachtploeg fruit sorteren aan de lopende band waar ik een pesthekel aan had - maar wat goed verdiende, een festival bezoeken in de woestijn met mensen die ik amper kende, met veel liefde druivenranken verzorgen in kilometers wijngaard onder de hete Australische zon, diepzeeduiken met haaien in een felblauwe zee, pizza eten en liedjes zingen bij kampvuur op het strand, op tafels dansen in de kroeg, maanden op een matje slapen in een piepklein tentje. Ofwel: pure, zalige, jeugdige vrijheid.

Ik gun het iedereen, zo’n solo-avontuur. Mijn vader zou zeggen: 'Je bent maar een klein deel van je leven echt jong en vrij. De rest van je leven heb je zorgen en verantwoordelijkheden.' Ik weet nu dat hij gelijk had. Of ik het overleef als mijn kinderen in mijn voetsporen treden, betwijfel ik. Maar ik gun ze de hele wereld

Mijn relatie met december is al lang haat-liefde. Het is de maand van opkrullen, chocolademannetjes, kaarslicht, wollen sokken en de eerste sneeuwvlokken. Maar ook van het goedpraten van die 51 koeriers aan de deur, schoenrijmelarij, sociale overkill en nachtelijk herkauwen op de vraag: vinden ze de cadeautjes straks wel leuk? Het trekt mijn accu leeg. December is mijn meest vriendelijke vijand, verkleed in een fluwelen glitterjurk.

Mijn moeder daarentegen… zij was op haar best in december. Onvermoeibaar sprokkelde ze voor 5 december perfecte cadeautjes bij elkaar en vooral op kerstavond, wanneer de familie traditiegetrouw bijeenkwam voor de broodtafel, schakelde ze moeiteloos door naar z’n zes. Servetringen, het tafelkleed, de glazen, borden, kaarsen, servetten, het bestek en de opscheplepels; het kon zo op de cover van Landelijk Wonen magazine. Ze serveerde 39 soorten broodbeleg, 12 varianten harde en zachte bolletjes en we dronken thee uit kopjes uit de tijd van Jezus’ geboortedag. Kerst werkte bij mijn moeder als een rode lap op een stier. Ze was niet te stoppen. En ze genoot ervan met hoofdletters.

Vorig jaar was een nare. De eerste Kerst zonder mijn moeder en die was ronduit k*t. Hol, leeg, pijnlijk, verdrietig en koud. Ik voel nu dat het anders mag. Ik wil een paillettenjurk aan, glitters in mijn haar en met rode nagellak zoete cocktails slurpen met vriendinnen. Ik wil een grote echte boom in huis. Vol met mijn moeders kerstballen, kerstengeltjes en linten. Met haar in gedachten zing ik mee met de golden kerstoldies terwijl ik een royaal kerstontbijt klaar maak. Ook leg ik een lelijke kerstmat voor de deur. Ik ga all the way. Om te herinneren, te koesteren en te leven. Want zo was mijn moeder ook. Een tevreden levenskunstenaar, die Kerst vieren tot kunst had verheven.

Een akelige cocktail van overmoed, een gladde glijbaan en zwaartekracht veranderde ons pinksterweekend in een horrorscène. Mijn zoon viel op de glijbaan recht op zijn gezicht waarbij zijn grotemensenvoortand het bot van zijn bovenkaak doorboorde en verdween onder zijn neus. Je zag de tand onderhuids zitten en in zijn mond gaapte een bloederig gat. Ik moest gaan zitten om niet gillend gek te worden.

 Het gebeurde rond twee uur in de middag, om half zeven werden we ontvangen in de Mondzorg Poli in Amsterdam en om tien uur ’s avonds namen we het kleine gehavende mannetje weer mee naar huis. Met de tand weer terug op zijn oorspronkelijke plek, die geringe overlevingskansen van de tandarts meekreeg... Compleet murw en met in onze hand een klein zakje hoop gaven we ons voorzichtig over aan de nacht.

 De nacht had genade met mijn zoon, hij sliep rustig en pijnloos. Ik niet. De hele martelgang bij de tandarts bleef rondcirkelen in mijn hoofd en ik kon een schuldgevoel maar moeilijk afschudden. Ik moest denken aan mijn buurvrouw wiens zoon een agressieve vorm van kanker in zijn been heeft. Ik moest denken aan alle ouders die dagelijks met een zware ketting om het hart het leven van hun kind in de handen van artsen moeten leggen. Ik moest denken aan alle kinderen van ouders in oorlog. Ik voelde de machteloosheid, hoe die je compleet gestoord kan maken. De kracht ervan. Hoe het je binnenste wegvreet, met grote brokken tegelijk, tot er geen splinter meer van over is.

 Het lijdzaam moeten toezien hoe je kind pijn lijdt, is de ergste pijn die bestaat. Je zegt wel eens: “Als mijn kind ziek wordt overleef ik het niet.” Maar dat doe je wel. Want je moet. Ook al zou je willen dat je sterft. Maar goddank zijn kinderen veerkrachtig. Hun rek is zo groot als de evenaar. Ze blijven niet hangen in hun zwaarmoedige hoofd zoals een volwassene dat doet. Nee, zij leven nu. Ondanks de shit zingen ze mee met een liedje. En ook al ligt hun bovenkaak aan diggelen, kunnen ze alleen vloeibaar eten slurpen, mogen ze niet niezen, springen of rennen, ze blijven veerkrachtig. Mijn zoon heeft niet in de gaten dat hij mij daarmee overeind houdt, in plaats van ik hem.

 En ik weet het, het is ‘maar’ een tand en het geneest. Maar het is wel mijn zoon.